De toekomst van daken: groen, blauw, rood en geel
Het dak van morgen kleurt groen, blauw, rood en geel.
We vergeten soms dat er nog een plaats is waar we heel veel kunnen mee doen. Of het nu gaat om recreatie, energieopslag, waterretentie of groene ruimte… de vijfde gevel mag het allemaal op zijn palmares bijschrijven. Toch gebruiken we hem vandaag veel te weinig. De toekomst moet adequate oplossingen aanreiken voor extreme klimatologische omstandigheden. Wordt het platte hybride dak het dak van morgen? En hoe pakken we die transitie het beste aan?
Onze ‘uitdagingen’ moeten we omturnen in ‘kansen’
“Droge zomers en wateroverlast zijn extreme fenomenen waar we jaarlijks mee te kampen zullen hebben.” Zo klinkt het bij Professor Patrick Willems.
“Onze maatschappij én infrastructuur zijn daar vandaag niet op voorzien. De riolen kunnen een stortvloed niet slikken en tuinen en parken gaan dood in de intense droge hitte. Onze waterbeschikbaarheid is een asset waar we grondig moeten over nadenken. Regenwater moeten we meer gaan gebruiken om onze waterfactuur te verlichten. Want water wordt het nieuwe goud.”
Slimme groendaken anticiperen op wat er komt."
- Prof. Dr. Ir. Patrick Willems, Prof. stedelijke hydrologie en rivierkunde KU Leuven
De fase van het sedumdak is wel al voorbij.
“We moeten ophouden met in 2 dimensies te denken als we bouwprojecten in de stad neerzetten.” Dat is de mening van architecte Sanne van Manen. “Gelaagdheid met diversiteit klinkt veel beter dan skyscrapers waar je niet weet of je nu op verdieping 3 of 103 zit.”
Boven op de energiecrisis heeft Nederland ook te kampen met een wooncrisis. De bestemmingsplannen verhinderen nieuwbouw boven een bepaalde hoogte. Gezien het krimpende maaiveld en de groeiende populatie groeit die problematiek nog meer.
“We hebben een scriptingtool ontwikkeld om de gemeenten proactief hun woon- en dakenbeleid te helpen aansturen,” duidt Sanne. “Het is een soort catalogus voor dakinvulling met oog voor duurzaamheid en energie.”
Groendaken moeten de logica van de constructie volgen.”
- Sanne van Manen, Sr. Associate MVRDV Architecten
De systemen om beter met ons regenwater om te gaan zijn er al.
“We gaan hybride.” Klinkt het kort en krachtig, zoals we Jan Moens van Bureau Bouwtechniek kennen. “Retentiedaken met zonnepanelen, daar zijn we al aan gewend. De impact van het gewicht op die daken zal groter worden naarmate ze meer invulling krijgen. Ook met onze klassieke hellingsgraad van 1 à 2% moeten we komaf maken. De nulhelling is van belang voor onze waterretentie. Gezien de dakafdichting niet meer inspecteerbaar is moet nauwkeurige meetapparatuur ons bruikbare data verschaffen. En dan hebben we het nog niet over de verantwoordelijkheid van het onderhoud van onze daktuinen.”
We moeten meer investeren in het future proof zijn van gebouwen in het belang van het klimaat.”
- Jan Moens, BureauBouwtechniek
Download de presentaties
- Download de presentatie: Patrick Willems - KU Leuven - 26 september 2022
- Download de presentatie: Sanne van Manen - MVRDV - 26 september 2022
- Download de presentatie: Jan Moens - Bureau Bouwtechniek - 26 september 2022
Fotogalerij
Programma
Ontvangst
Introductie - De toekomst van daken: groen, blauw, rood en geel
Retentie daken bij Sint-Pietersmolenwijk met Resitrix SKW wortelvaste waterdichting.
Prof. dr. ir. Willems (KU Leuven)
Impact van klimaatverandering op waterhuishouding: zowel meer overstromingen als meer droogte, en overzicht adaptatienoden
Klimaatverandering zorgt voor meer hydrologische extremen, zowel meer intense regenval en wateroverlast als droogte. Vlaanderen blijkt bovendien erg kwetsbaar te zijn voor beide typen gebeurtenissen. Dat is vooral het gevolg van onze hoge bevolkingsdichtheid en urbanisatiegraad. In de lezing wordt uitgelegd waarom dit precies is en wat de concrete gevolgen van de klimaatverandering zijn voor de waterhuishouding, met specifieke focus op Vlaanderen. Ook wordt stilgestaan bij de oplossingen, de noden inzake klimaatadaptatie, de koppelkansen die het biedt, en hoe groen/blauwe daken hierin een rol kunnen spelen.
De Groene Kaap Rotterdam in samenwerking met Optigrün
Sanne van Manen (MVRDV architecten)
De ‘vijfde gevel’ een tweede, derde of vierde… maaiveld?
Het gebruik van daken zit in het DNA van MVRDV. In deze lezing zal door middel van een groot aantal projecten het gebruik van daken bezien worden vanuit het perspectief van de ‘verticale stad’; een stad waarin elke laag een betekenis heeft en door middel van trappen en bruggen met elkaar verbonden wordt. De ‘vijfde gevel’ wordt daarmee een tweede (of derde, of vierde…) maaiveld!
Naast gebouwde (en niet-gebouwde) projecten, maakt MVRDV ook installaties om in de tijdelijkheid het gebruik van daken aan te tonen. In 2016 bouwde MVRDV een 29 meter hoge trap voor het station om het dak van het Groothandelsgebouw toegankelijk te maken. Op moment van schrijven (juni 2022) kan er in Rotterdam gelopen worden over de ‘Rooftop Walk’ (een initiatief van de Rotterdamse Dakendagen i.s.m. MVRDV); een route over de daken van de binnenstad van Rotterdam.
Tenslotte zal ook het onderzoek over het gebruik van daken, wat geresulteerd heeft in de Dakencatalogus, toegelicht worden.
Gefaseerde dakopbouw hoeft niet destructief te zijn met Soprema
Jan Moens (Bureau Bouwtechniek)
Groene, blauwe, rode en gele daken technisch belicht
Een overzicht van de verschillen tussen groene, blauwe, rode en gele daken, wat betreft dakopbouw, detaillering, uitvoering en onderhoud.
Recente ontwikkelingen en inzichten omtrent de verschillende vijfde gevel concepten aan de hand van praktijkvoorbeelden.
Is het hybride dak, het platte dak van de toekomst?
Velux Commercial lichtstraten in Exeter College
Conclusies vanuit drie perspectieven
Panelgesprek gemodereerd door Freek Braeckman met Prof. dr. ir. Willems (KU Leuven), Sanne van Manen (MVRDV architecten) & Jan Moens (Bureau Bouwtechniek).
Gebruiksvriendelijk groendak met alleen maar voordelen dankzij Knauf
Netwerkmoment
B2Build Academy verenigt het volledige bouwteam. Want discipline-overschrijdend denken is de beste garantie voor toekomstgerichte oplossingen. B2Build Academy biedt kennis en inspiratie, trends en evoluties.
Onze bouwpartners
Word partner en zet proactief in op kennisdeling, samenwerking en dialoog tussen alle actoren binnen de bouwsector. Ontwikkel samen met niet-concurrentiële partners leadgenereratie op basis van gepersonaliseerde content rond referentieprojecten, hybride events en performante online marketing.
Onze kennispartners
Onze corporate partners
De Vijfde Gevel maakt deel uit van het B2Build Mediaplatform. Onze corporate partners onderschrijven de doelstellingen van B2Build, waarbij we ons richten tot de verschillende actoren in de bouwsector. Steeds met het oog op duurzame en circulaire ontwikkelingen of toepassingen in functie van samenleving en eindgebruiker.
Sluit gratis aan bij B2Build Academy en geniet van deze voordelen
- Toegang tot onze zes thematische bouwplatformen
- Deelname aan inspiratie-events rond actuele kennis uit de bouwsector
- Netwerking met het bouwteam
- Rechtstreeks contact met 60 fabrikanten